Ağız kokusu bireylerin sağlığını, psikolojisini ve sosyal
yaşamını doğrudan etkileyen bir problemdir. Genel anlamda ağız içinden yayılan
ve hoş olmayan nefes kokusu olarak tanımlanan bir hastalıktır. Bu makalede ağız
kokusunun nedenleri nedir ve ağız kokusu nasıl giderilir sorularına cevap
vermeye çalışacağız.
Ağız Kokusu Neden Olur?
Ağız kokusu, çoğu zaman mahcubiyete, sosyal-psikolojik
rahatsızlıklara sebep olabilmekte hatta evlilikleri etkileyebilecek bir boyuta
gelebilmektedir.
Ağız kokusunun nedeni, %90 oranında ağız içi kaynaklı faktörlerdir.
Bununla birlikte üst solunum yolu enfeksiyonları, mide, karaciğer, bağırsak,
akciğer rahatsızlıkları, kullanılan ilaçlar ve tüketilen yiyeceklerden de
kaynaklanabilir.
Ağız Kokusunun Kaç Tipi Vardır?
Ağız kokusu 6 grupta tanımlanır.
- Tip 0: Doğal (Fizyolojik ) ağız kokusu
- Tip 1: Ağız İçindeki besin artıkları ve mikroorganizmaların etkileşimi ile oluşan koku
- Tip 2: Üst solunum yollarında (burun, boğaz, sinüsler…) uzun süreli rahatsızlıkların varlığının neden olduğu koku
- Tip 3: Mideden ağza gelen kokular
- Tip 4: Akciğer kaynaklı kokular
- Tip 5: Psikolojik ağız kokusu. Ağız kokusu aslında yoktur ama birey ağız kokusu olduğunu düşünür.
Fizyolojik Ağız Kokusu (Sabah Kalkınca Ağız Kokusu)
Bireyde, sabah kalkınca ağız kokusu şikayeti vardır. Bu
koku, uyanıldığında yoğun bir şekilde hissedilir ve birkaç saat içerisinde
kendiliğinden geçer. Sabah kalkınca ağız kokusu şikayetinin nedeni gece tükürük
salgılanmasının azalmasına bağlı olarak, ağzın kuruması neticesinde bakteri
faaliyetlerinin artarak daha fazla kötü kokulu gaz oluşturmasıdır.
Doğal ağız kokusu herhangi bir müdahaleye gerek kalmadan,
tükürük bezlerinin aktivitesinin artmasıyla tamamen geçer. Bu süreci
hızlandırmak için ağız su ile çalkalanabilir, dişler fırçalanabilir veya bir
şeyler atıştırarak tükürük bezlerinin aktivitesinin hızlanması sağlanır.
Tip 1 (Ağız Kaynaklı) Ağız Kokusu Neden Olur?
Tükettiğimiz yiyeceklerden kalan besin artıkları diş
aralarına, diş ve diş eti birleşimindeki diş eti ceplerine ve dil üzerine yoğun
bir şekilde birikir. Bununla birlikte çürük dişler, hatalı-taşkın yapılan
dolgular, kenar uyumu iyi olmayan protezler, bir kısmı gömük kalmış 20 yaş
dişleri de besin birikimine neden olur.
Ağız kokusunun nedeni, ağız içinde ki mikroorganizmalar ile
biriken besin artıklarının etkileşime girerek ‘SÜLFÜR’ bileşiğini açığa
çıkarmalarıdır. Ortaya çıkan ‘sülfür’ ağız kokusuna neden olur.
![]() |
Ağız Kokusu Neden Olur? |
Çeşitli hastalıklar, kullanılan bazı ilaçlar veya yaşlanma
ağız kuruluğuna neden olur. Ağız içindeki tükürüğün azalması mikroorganizmaların
etkinliği arttırır. Buda ağız kokusunun oluşmasına veya mevcut kokunun
artmasına neden olur.
Bir diğer ağız kokusu oluşumuna neden olan faktör alkollü
ürünlerin kullanımıdır. Alkol ağız mukozasını kurutmakta ve zamanla çatlaklar
oluşmasına neden olmaktadır. Bu çatlaklar besin artıkları ve mikroorganizmalar
için birikim alanı oluşturur ve kokuya neden olur. Özellikle son zamanlarda
bilinçsizce tüketilen alkollü ağız çalkalama sularının böyle bir dezavantajı
bulunmaktadır.
Tip 1 Ağız Kokusu Nasıl Önlenir?
Tip 1 Ağız kokusunun tedavisi için öncelikle diş hekimine
muayene olarak, besin birikimine neden olan; çürükler, hatalı restorasyonlar
tedavi ettirilmeli, çekimi gereken dişler çektirilmeli ve detertraj (diş taşı
ve plak temizliği) yaptırılarak ağız hijyeni sağlanmalıdır.
Ağız Kokusu İçin Evde Yapılması Gerekenler
Diş hekiminde gerekli işlemler
yapıldıktan sonra, düzenli bir ağız bakımına başlamak gerekir. Sabah-akşam 3 dk
doğru bir şekilde diş fırçalama, mutlaka ara yüz fırçası veya diş ipi kullanımı
gerekmektedir.
Ağız kokusunun tedavisi için önemli bir faktör de dilin
fırçalanmasıdır. Ağız kokusuna neden olan mikroorganizmaların en çok aktivite
gösterdikleri alan dildir. Dil girintili-çıkıntılı yapısından dolayı hem besin
artıkları hem de bakteriler için iyi bir tutunma yüzeyidir. Bu yüzden dişler
fırçalandıktan sonra mutlaka dil fırçaları ile dili de fırçalamak gerekir.
![]() |
Ağız Kokusu İçin Dil Fırçası Kullanımı |
Ağız Kokusunu Tedavisi İçin Diş Macunu ve Ağız Çalkalama Suyu Seçimi
![]() |
Ağız Kokusu İçin Ağız Çalkalama Suyu Kullanılabilir |
Ürünün içeriğine baktığınızda "çinko sitrat, çinko laktat, zinc sitrate, zink gluconate, zinc lactate" gibi kimyasal maddelerden birini görmeniz yeterlidir. Genelde bu ürünlerin kapaklarında da ağız kokusu için kullanılabileceği özellikle ifade edilir.
Ağız Kuruluğunun Neden Olduğu Ağız Kokusu Nasıl Önlenir?
Öncelikli olarak ağız kuruluğuna neden olan etken teşhis
edilmeli ve uygun tedavi uygulanarak ortadan kaldırılmalıdır. Eğer etken ilaç
ise doktor tavsiyesiyle muadil ilaçlar kullanılabilir.
Tükürük sıvısını arttırarak kuruluğu gidermek için, tükürük
bezlerini uyararak tükürük salgılanmasını arttıran şekersiz sakızlar, şekersiz
tatlandırıcılar ve yapay tükürük preparatları kullanılabilir.
Sigara ve alkol tüketiminden kaçınılması, kafein içeren
ürünlerin kullanımının azaltılması ve bol sıvı tüketimi ağız kuruluğunu
azaltacaktır. Bu önlemler ağız kokusu için azaltıcı bir etki gösterecektir.
Tüketilen Gıdalar ile Ağız Kokusunu Nasıl Giderilir?
- İçeriğinde çinko bulunan besin ürünleri ağız kokusunu için azaltıcı etki gösterir. Başta badem içi ve ceviz olmak üzere bütün kuruyemişlerin içeriğinde çinko bulunur. Bununla birlikte kırmızı et, süt, peynir, balık ve mantarda da çinko bulunur.
- Probiyotik gıdalar, lahana turşusu, probiyotik yoğurt, kefir gibi ürünler ağız kokusunu azaltır.
- Sanılanın aksine sakız çiğnemek ağız kokusunu arttırır. Sadece Vivident’in karbonatlı sakızı çinko içerdiği için ağız kokusunu azaltır.
- Su içmek besin artıklarını uzaklaştıracağı için ağız kokusunu azaltır.
- Karanfil, nane, mentol gibi ürünler ağız kokusunu azaltmaz sadece maskeleme görevi görürler.
Ağız İçi Kaynaklı Ağız Kokusuna Son Vermek İçin 2 Dakika Ayırın ve Bu Videoyu İzleyin.
Tip 2 Ağız Kokusu Neden Olur ve Nasıl Tedavi Edilir
Farenjit, rinit, sinüzit gibi üst solunum yolu
rahatsızlıklarının neden olduğu iltihap, üst solunum yolunda
mikroorganizmaların sayılarını ve çeşitliliğini arttırır. Bu artış daha fazla
kötü kokulu gaz üretimine neden olur. Bununla birlikte alerjik hastalıklar da
burun akıntısına neden olarak koku oluşumuna yardımcı olur.
Tip 2 ağız kokusunun tedavisi için ilgili rahatsızlığın
tedavi edilmesi gerekir. Tip 2 Ağız Kokusu Hakkında Ayrıntılı bilgi için tıklayınız...
Tip 3 Ağız Kokusu Neden Olur ve Nasıl Tedavi Edilir
Bağırsaklardaki sindirim rahatsızlıkları, yenilen besinlerin
enzimler tarafından sindirilmesini engeller. Bu durumda bağırsak içindeki besinler
bakteriler tarafından parçalanır ve uçucu sülfür bileşikleri bağırsak
boşluklarını doldurur. Sindirim kanalındaki sülfür ağız içine sızarak ağız
kokusuna neden olur. Yatar pozisyonda daha az sızıntı olurken, oturur
pozisyonda mide ve bağırsaklar sıkıştığı için daha fazla sızıntı olur.
Tip 3 ağız kokusu için çözüm, ilgili rahatsızlığın tedavi
edilmesi ile mümkündür. Tip 3 Ağız Kokusu Hakkında Ayrıntılı bilgi için tıklayınız...
Tip 4 Ağız Kokusu Neden Olur ve Nasıl Tedavi Edilir
Alt solunum yolu iltihabı, akciğer iltihabı veya kan
içerisinde çözünmüş kötü kokulu gazların akciğer havasına karışmasıyla meydana
gelen ağız kokusudur.
Gastrit, diyabet, orak hücre anemisi, karaciğer hastalıkları
ve üremi gibi rahatsızlıkları olan bireylerin çoğunda tip 4 ağız kokusu
görülür.
Bu tip ağız kokusu için de diğerlerinde olduğu gibi etkenin
teşhis edilerek tedavi edilmesi gerekir.
Ağız Kokusu İçin Hangi Doktora Gidilir?
Tip 0 ve Tip 1 ağız kokusu için diş hekimine gitmek gerekir. Tip 2 ağız kokusu için KBB, Tip 3 ve Tip 4 ağız kokusu için dahiliye bölümüne gidilebilir. Belirgin bir rahatsızlığınız yoksa ilk önce diş hekimine gitmeniz daha mantıklı olacaktır.
Ağız kokusu nasıl giderilir konulu makalemizde kıymetli
hocamız Dr. Murat Aydın'nın,"Teşhisten Tedaviye Ağız Kokusu. Nobel Tıp
kitap evi, 2008 İstanbul" kitabından istifade edilmiştir. www.aydinmur.com
Ağız Kokusu İle Alakalı Bütün Makalelere Buradan Ulaşabilirsiniz
|
Mide Hastalıklarının Neden Olduğu Ağız Kokusu |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder